به نقل از «مهر»

خاطره‌نویسی و داستان‌نویسی تفاوت فاحشی دارند

تاریخ انتشار: ۲۳ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۰۸۲۴۱۰

به گزارش خبرنگار مهر، خسرو باباخانی نویسنده با حضور در رویداد ادبی «تهران به روایت دختران» کلمه را، مهم‌ترین عنصر و ابزار یک نویسنده دانست و گفت: بزرگترین و تنها ابزار یک نویسنده کلمه است. به همین دلیل نویسنده یک هنرمند است.

این نویسنده کودک و نوجوان با حضور در دومین رویداد ادبی «تهران به روایت دختران» (بورسیه نویسندگان نوجوان) با بیان این مطلب افزود: هر داستانی الزاماً باید احساس‌های خواننده را روشن کند و در غیر این صورت ناداستان خواهد بود یعنی در زمره خاطره‌نویسی و زندگی‌نامه‌نویسی قرار می‌گیرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ما، به مدد همین کلمه‌هاست که باید کاری کنیم که خواننده دلش بخواهد کتاب‌مان را بخواند و سراغ موبایل نرود.

وی با طرح این سوال که «چگونه بنویسیم؟» بر دو نوع زبان گفتاری و نوشتاری تاکید کرد و گفت: در زبان نوشتاری معمولاً جمله‌ها بلندتر هستند و از کلمه‌های سخت استفاده می‌شود. ما، در اینجا کلمه‌ها را نمی‌شکنیم اما در زبان گفتاری از کلمه‌های ساده‌تری استفاده می‌کنیم و کلمه‌ها می‌شکنند. زبان یک نویسنده ترکیبی از این دو زبان است که باید با توجه به ساختار داستان به موقع و به‌جا از هر دوی آن‌ها بهره گرفته شود.

نویسنده کتاب «مثل دست‌های مادرم» افزود: داستان‌نویسی بزرگترین هنر است. در تحقیق‌هایی که بر روی دو قبیله بدوی انجام شده است مشخص شده است که قبیله‌ای که در آن داستان‌گویی پس از کار محوریت داشته، بیش از قبیله‌ای که از این توانایی بی‌بهره بوده‌اند، ماندگاری و تداوم داشته است یعنی لزومی ندارد برای ماندگاری هر تجربه‌ای به صورت تجربه شخصی ما، در بیایند.

باباخانی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: من نویسندگی را عاشقانه دوست دارم اگرچه که نویسندگی جز مشاغلی نیست که رفاه مادی به همراه داشته باشد و نویسنده پیوسته از این لحاظ به شدت در مضیقه است. ولی ما، وقتی نوشتن را شروع می‌کنیم وارد عالمی می‌شویم که به آن عالم کشف و شهود می‌گویند. این عالم بسیار زیباست و در حالت عادی دست نیافتنی است. هر نویسنده‌ای در این مرحله با ضمیر ناخودآگاه خود ارتباط می‌گیرد و به حقایقی دست می‌یابد که بسیار خیره کننده است.

خالق کتاب «گنج متروک» افزود: برای نویسنده خوب شدن به یک مثلث با سه ضلع تجربه، تجربه مطالعاتی و تجربه نوشتاری نیازمندیم. شخصی که هر شب ننویسد، قلمش کُند می‌شود. باید هر شب بنویسید. خلاصه یک کتاب یا خاطره‌هایتان را بنویسید. از سوی دیگر شما در قامت یک نویسنده باید یاد بگیرید که کم حرف بزنید. چون اگر زیاد حرف بزنید، بهانه‌ای برای نوشتن نخواهید داشت. به جای حرف زدن، خوب گوش کنید و ببینید. چون صحبت کردن آدم‌ها متفاوت است و این خیلی خیلی در نوشتن شما مؤثر است. اگر این فرق را متوجه نشوید مکالمه شخصیت‌های داستان‌هایتان خوب در نمی‌آید.

نویسنده کتاب «مروارید» گفت: شما در قامت یک نویسنده باید زود بخوابید و زود بیدار شوید. نگویید امروز جمعه است و اشکالی ندارد. همچنین نباید انتظار داشته باشید که مردم پیوسته به آنچه می‌نویسید، واکنش مثبت نشان دهند. باید آماده هر واکنشی باشید. هر وقت تنها هستید، داستان خود را بخوانید و صدای خود را ضبط کنید و دوباره به آن گوش کنید یعنی خودتان را جای خوانندگان بگذارید.

این نویسنده که بخشی از فضای آموزشی خود را به تعریف برش‌هایی از زندگی اش اختصاص داده بود؛ گفت: بین خاطره‌نویسی و داستان‌نویسی تفاوت فاحشی وجود دارد. چنانکه بین داستان‌نویسی و روایت تفاوت وجود دارد. ما می‌توانیم روایت را کمی تغییر دهیم ولی عنصر خیال در روایت نقشی ندارد. در حالی‌که خیال اولین و اساسی‌ترین عنصری است که باید یک نویسنده از آن بهره ببرد و در داستان‌نویسی نقش کلیدی دارد. با این وجود ما روایت‌های خوب هم داریم مثل آنچه در کتاب «شما که غریبه نیستید» و یا خیلی از کتاب‌های دیگر این دستی.

این نویسنده با بیان اینکه ما سه شکل گفتگو داریم، از مونولوگ (تک نفره)، دیالوگ (دو نفره) و پلی لوگ (چند نفره) یاد کرد و دیالوگ را برای رساندن اطلاعات به مخاطب، مهم‌ترین ابزار دانست و گفت: دیالوگ خون داستان به حساب می‌آید و ما چند نوع دیالوگ داریم که اساسی‌ترین نوع آن، پرسش و پاسخ است. مثل «دختر بی آبرو؛ چه وقت اومدنه؟» این جمله نشان می‌دهد که احتمالاً زمان شب است و مکان شاید خانه و شخصیت یک دختر جوان است. حالا دختر هر جوابی می‌تواند بدهد، جواب‌های او نشان‌دهنده ادب و شخصیتش در دل داستان است.

باباخانی افزود: نوع دیگر دیالوگ‌نویسی پرسش به علاوه جواب بی‌ربط است مثل «مامان تیشرتمو اتو کردی؟ مادر: کی بر می‌گردی؟» یا دیالوگی که پرسش به علاوه سکوت است. مثل: «دوستم داری؟ زن به چمدان نگاه کرد.» یا پرسش به علاوه واکنش مثل «هنوز دوستم داری؟ زن حلقه را از دست خود در آورد.»

کد خبر 5938199 فاطمه میرزا جعفری

منبع: مهر

کلیدواژه: خسرو باباخانی داستان نویسی ادبیات داستانی کتاب و کتابخوانی معرفی کتاب سی و یکمین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران انقلاب اسلامی ایران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی فلسطین ترجمه انتشارات سوره مهر رژیم صهیونیستی ادبیات جهان داستان نویسی ادبیات داستانی جمهوری اسلامی ایران سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران داستان نویسی یک نویسنده کلمه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۰۸۲۴۱۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بدرود آقای پل استر

پل استر، نویسنده آمریکایی روز ۳۰ آوریل ۲۰۲۴ در نیویورک و بر اثر سرطان درگذشت. او متولد ۱۹۴۷ در نیوجرسی، فارغ‌التحصیل رشته ادبیات از دانشگاه کلمبیا و از نویسندگان محبوب ایرانیان بود.

محبوبیت پل استر در ایران با انتشار ترجمه رمان «سه‌گانه نیویورک» آغاز شد/ عکس: تصویر روی جلد کتاب سه‌گانه‌ی نیویورک

محبوبیت پل استر در ایران با انتشار ترجمه رمان «سه‌گانه نیویورک» آغاز شد، مخاطب فارسی‌زبان به مخاطبان نزدیک به ۴۰ کشور دیگر دنیا افزوده شد و دیری نگذشت که تب استر خوانی به کتاب‌خوان‌های ایرانی سرایت کرد. سه ناشر به طور همزمان ترجمه‌هایش را منتشر می‌کردند تا زمانی که نشر افق کپی‌رایت (حق چاپ و انتشار) آثار استر در ایران را خرید و به ناشر رسمی آثار این نویسنده در ایران بدل شد.

شخصیت استر نیز در به‌ وجود آمدن این محبوبیت دخیل بود. او از معدود نویسندگانی‌ است که در اوایل دهه هشتاد با نشریات ایرانی گفتگو کرد و از علاقه به مخاطب ایرانی خود سخن گفت.

،در آثار استر ترکیبی از تفکرات روانشناختی و رگه‌هایی از پوچ‌گرایی را می‌توان پیدا کرد/عکس: تصویر روی جلد کتاب «سفر در اتاق تحریر»

پل استر جنایی و پلیسی‌نویس نبود و سانتی‌مانتالیسم در آثارش دیده نمی‌شد. او در عین ارائه نثری منحصربه‌فرد، ردپای ژانر جنایی و کارآگاهی را به رمان پست‌مدرن گشود. نثر او همواره به تعلیق، مفاهیم فلسفی، پرسشگری در باب مسائل بی‌پاسخ انسان معاصر آغشته است.

ترکیبی از تفکرات روانشناختی و رگه‌هایی از پوچ‌گرایی را نیز می‌توان در آثارش یافت که بخشی از آنها برگرفته از زندگی واقعی خود اوست. به غیر از «بخور و نمیر» و «اختراع انزوا»، رمان پست‌مدرنیستی «سفر در اتاق تحریر» آشکارا نمونه این جنبه از سبک نوشتاری اوست که خود استر در گفتگویی اشاره می‌کند: «گویی پیرمرد داستان خود اوست که شخصیت‌های سایر کتاب‌ها و داستان‌های قبلی‌اش به سراغش آمده‌اند و درحالی‌که خود را دربرابر آنها بی‌دفاع می‌بیند، باید دربرابر سرنوشتی که برایشان رقم زده است به آنها پاسخگو باشد».

 نخستین بار سال گذشته سیری هاستودت، همسر و نویسنده همکارش اعلام کرد که پزشکان تشخیص داده‌اند استر به سرطان مبتلا شده است
عکس: سالن کنسرت نایت در ۲۱ فوریه ۲۰۱۷در میامی، فلوریدا 

استر در فیلمسازی نیز طبع آزموده و دو فیلم را در کارنامه حرفه‌ای خود دارد. رسانه‌ها غالبا او را سوپراستار ادبی و از فوق‌العاده‌ترین نویسندگان آمریکایی نامیده‌اند.

از پل استر به فارسی کتاب‌های بخور و نمیر (دست به دهان)، کشور آخرین‌ها، کتاب اوهام، شهر شیشه‌ای، مون پالاس، اختراع انزوا، هیولا و… را خوانده‌ایم. هرچند برخی آثار متاخر او در ایران امکان ترجمه و انتشار پیدا نکرد اما الهام‌بخش بسیاری از نویسندگان و داستان‌نویسان بود و افراد زیادی را به سوی رمان خواندن سوق داد.

روزنامه نیویورک تایمز سه‌شنبه، ۱۱ اردیبهشت به‌ نقل از یکی از دوستان استر نوشت که او در خانه‌اش در بروکلین نیویورک درگذشت.

نخستین بار سال گذشته سیری هاستودت، همسر و نویسنده همکارش اعلام کرد که پزشکان تشخیص داده‌اند به سرطان مبتلا شده است.

او دنیای بدون قصه را باور نداشت و تخیل را بخشی از واقعیت می‌دانست، و نویسندگی را «جنونی» توصیف کرد که «در جوانی به جان بعضی‌ها می‌افتد و اگر آدم این بیماری نباشند رهایشان می‌کند».

طی دو دهه اخیر کمتر نویسنده آمریکایی در ایران به شهرت و محبوبیت استر رسیده است. می‌توانم به جرات او را نویسنده‌ای سیاسی بنامم که به غیر از موضع‌گیری‌های صریح کلامی در باب موضوعات سیاسی روز دنیا، آثار مکتوب خود را نیز از این حیث بی‌نصیب نگذاشته است.

بدرود آقای پل استر و برای تمام روایت‌هایی که برایمان ساختید، سپاسگزاریم

«سانست پارک» یکی از سیاسی‌ترین رمان‌های اوست که در آن به غیر از پرداختن به تبعات انتخاب فردی نظیر اوباما در آمریکا، به موضوع سانسور آثار نویسندگان و تهدید و حبس آنها نیز پرداخته است.

او در سال ۲۰۱۷ رهبری اپوزوسیون نویسندگان علیه «دونالد ترامپ» و مدیریت گروه دفاع از آزادی بیان را در مرکز «پن» آمریکا بر عهده گرفت.

استر در کتاب سانست پارک نوشت: «در فکر نوشتن مقاله‌ای هستم، درباره اتفاق‌هایی که نمی‌افتد، زندگی‌هایی که سر نمی‌گیرد، و دنیاهای سایه‌واری که درست به موازات دنیایی که واقعی می‌پنداریم درگذر است.»

بدرود آقای پل استر و برای تمام روایت‌هایی که برایمان ساختید، سپاسگزاریم.

نویسنده: مهسا ملک‌مرزبان؛ مترجم/ منبع: بی بی سی

کانال عصر ایران در تلگرام